Δευτέρα 5 Μαρτίου 2012

Η ιστορία των ηλεκτρονικών βιβλίων

Gutenberg printing press

Για να παρακολουθήσουμε την ιστορία των ηλεκτρονικών βιβλίων, ας πάμε πίσω στο χρόνο - πάρα πολύ πίσω... Τόσο παλιά, όσο στην εποχή του Πλάτωνα, του κλασσικού Έλληνα φιλοσόφου.

Ο Πλάτων είχε δεν είχε καμία εμπιστοσύνη στο γραπτό λόγο, λέγοντας ότι οι λέξεις "είναι βουβές: δεν μπορούν να μιλήσουν, να απαντήσουν σε ερωτήσεις ή να υπερασπιστούν τα πιστεύω τους". Αν και είχε δίκιο για την εποχή του, η δήλωσή του κάνει κάποιον να αναρωτιέται ποια θα ήταν η άποψή του για το γραπτό λόγο σήμερα, και τις δυνατότητες της ηχογράφησης!

Ας πάμε όμως στη Γερμανία του 1440 και την εφεύρεση της τυπογραφίας από τον Γκούτενμπεργκ (Gutenberg). Αν και τα κινητά τυπογραφικά στοιχεία ήταν ήδη σε χρήση στην Κίνα εκατοντάδες χρόνια πριν, η ακρίβεια της τυπογραφικής μηχανής του Γκούτενμπεργκ ήταν το απαραίτητο στοιχείο που χρειαζότανε η δυτική τυπογραφία. Τα σχετικά φθηνά βιβλία που μπορούσε να παράγει αυτή η πρέσσα σε χαρτί, σε αντίθεση με την περγαμηνή που χρησιμοποιούνταν μέχρι τότε, αφαίρεσε την δύναμη του γραπτού λόγου από τα χέρια του κλήρου και την έδωσε στην μορφωμένη μεσαία τάξη. 

Οι "τρομάρες της δεκάρας" (penny dreadfuls) που έκαναν την εμφάνισή τους γύρω στα 1830, ήταν το επόμενο μεγάλο βήμα της εκδοτικής. Τυπωμένα σε φτηνό χαρτί, αυτές οι φυλλάδες στόχευαν στο κοινό των νεαρών ηλικιών, κάτι σαν τα κόμιξ της εποχής μας. Θεωρούνταν φθηνή, χαμηλής ποιότητας διασκέδαση, μεγάλο μέρος των οποίων ήταν γραμμένο από ερασιτέχνες συγγραφείς και μερικά ήταν καταφανώς αντιγραφές. Μία δημοφιλής τέτοια δημοσίευση ήταν το "Κολιέ από Μαργαριτάρια" (String of Pearls) που μπορεί να το συνέγραψε ο Σουίνεϊ Τοντ (Sweeney Todd).

Το χαρτόδετο βιβλίο έφτασε σε μας το 1930. Τα περισσότερα από τα χαρτόδετα δεν θα επιτρέπονταν ούτε στο ένα χιλιόμετρο από μια δημόσια βιβλιοθήκη ή από έναν αναγνώστη "σοβαρής" λογοτεχνίας. Ωστόσο σήμερα, το χαρτόδετο βιβλίο είναι μια αναγνωρισμένη μορφή έκδοσης, όπως το σκληρόδετο. Σε χαρτόδετο, που έχει τις δικές του μορφές οικονομίας και αγορές, γράφουν καταξιωμένοι και δημοφιλείς συγγραφείς, και πωλείται παγκόσμια τόσο σε γνώστες της λογοτεχνίας όσο και σε ευκαιριακούς αναγνώστες.

Φτάσαμε στο 1971 και στον Μάικλ Χαρτ (Michael Hart). Του δώθηκε μια αληθινή ευκαιρία - υπολογιστικός χρόνος αξίας $100,000.00 με έναν υπολογιστή mainframe Xerox Sigma V. Αποφάσισε ότι η μεγαλύτερη αξία των υπολογιστών δεν θα ήταν οι υπολογισμοί, αλλά η αποθήκευση, ανάκτηση και αναζήτηση του ότι ήταν αποθηκευμένο στις βιβλιοθήκες μας. Το πρώτο ηλεκτρονικό βιβλίο είχε γεννηθεί - ένα αντίτυπο της Αμερικανικής Διακήρυξης της Ελευθερίας. Από αυτό το ταπεινό ξεκίνημα θα ξεκινούσε το Project Gutenberg. Σήμερα το Project Gutenberg φιλοξενεί 20,000 ελεύθερα κείμενα και πάνω από 100,000 βιβλία είναι διαθέσιμα μέσω των συνεργατών τους. Σήμερα πάνω από 3,000,000 βιβλία κατεβάζονται κάθε μήνα.

Για να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Project Gutenberg, της πρώτης προσπάθειας δημιουργίας ελεύθερων βιβλίων στο διαδίκτυο για το κοινό, πατήστε στην εικόνα: 





Πηγή*: Read an e-book week


* Το κείμενο είναι ελαφρώς τροποποιημένο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου